امروزه خرید یک کامپیوتر فقط به معنی انتخاب یک دستگاه با سخت‌افزار قوی نیست؛ بلکه باید سیستمی تهیه کنیم که دقیقاً مناسب نوع کار و استفاده ما باشد. خیلی از کاربران هنگام خرید، فقط به قدرت پردازنده یا اندازه رم توجه می‌کنند، در حالی که این فقط بخشی از ماجراست. اگر بدانیم برای چه کاری به سیستم نیاز داریم، می‌توانیم انتخاب هوشمندانه‌تری داشته باشیم؛ هم از نظر کارایی، هم از نظر قیمت.
اولین قدم در انتخاب سیستم این است که به این فکر کنیم قرار است چه کاری با آن انجام دهیم. مثلاً آیا فقط برای کارهای ساده‌ای مثل وب‌گردی، شرکت در کلاس‌های آنلاین یا کار با نرم‌افزارهای اداری مثل Word و Excel به سیستم نیاز داریم؟ یا قرار است با آن بازی کنیم، طراحی انجام دهیم یا حتی کارهای سنگین مثل تدوین و رندر ویدیو؟ نیاز ما تعیین می‌کند که چه قطعاتی برای ما مهم‌تر هستند و کجا باید هزینه بیشتری بکنیم.
برای مثال، اگر استفاده‌ی شما بیشتر در حد کارهای خانگی یا اداری است، نیازی به صرف هزینه برای کارت گرافیک مجزا یا پردازنده‌های چند میلیون تومانی نیست. یک سیستم ساده با پردازنده‌های اقتصادی مثل سری Intel Core i3 یا AMD Ryzen 3 به‌راحتی از پس این کارها برمی‌آید. اما اگر قصد دارید بازی‌های روز را اجرا کنید یا نرم‌افزارهای طراحی سنگین را بدون مشکل اجرا کنید، لازم است به سراغ پردازنده‌های قوی‌تر، رم بیشتر و کارت گرافیک قدرتمندتر بروید.
پردازنده یا همان CPU قلب تپنده‌ی سیستم است. این قطعه مستقیماً روی سرعت اجرای برنامه‌ها و عملکرد کلی سیستم شما تأثیر دارد. هرچه تعداد هسته‌ها و فرکانس پردازنده بیشتر باشد، عملکرد آن بهتر است. با این حال، خیلی از کاربران بدون دلیل سراغ پردازنده‌های گران‌قیمت می‌روند، در حالی که برای استفاده‌ی روزمره نیازی به این همه قدرت وجود ندارد. بهتر است بودجه را به شکل بهینه بین قطعات مختلف پخش کنید.
رم یا حافظه‌ی موقت هم نقش مهمی در سرعت اجرای هم‌زمان برنامه‌ها دارد. برای کارهای معمولی، ۸ گیگابایت رم کافی است. اما اگر اهل طراحی، گیمینگ یا چندوظیفگی هستید، بهتر است رم ۱۶ گیگ یا حتی بیشتر داشته باشید. خوشبختانه امروزه رم‌ها قابل ارتقا هستند و در آینده هم می‌توان آن را ارتقا داد.
یکی از مهم‌ترین قطعاتی که مخصوصاً برای گیمرها و طراحان اهمیت دارد، کارت گرافیک است. این قطعه مسئول پردازش تصویر، ویدیو و بازی‌هاست. برای استفاده‌های معمولی، کارت گرافیک آنبورد (داخلی) کفایت می‌کند، اما برای بازی یا رندر سه‌بعدی، نیاز به کارت گرافیک مجزا دارید. برندهای معروفی مثل NVIDIA یا AMD گزینه‌های مختلفی برای کاربران در سطوح مختلف ارائه می‌دهند.
در مورد حافظه ذخیره‌سازی هم باید به این نکته توجه کرد که امروزه SSDها بسیار سریع‌تر از هاردهای سنتی هستند و باعث می‌شوند سیستم در چند ثانیه روشن شود و برنامه‌ها سریع اجرا شوند. اگرچه SSDها گران‌ترند، اما داشتن یک SSD حتی با ظرفیت کم (مثل ۲۵۶ یا ۵۱۲ گیگ) می‌تواند تجربه کار با سیستم را چند برابر بهتر کند. می‌توانید از ترکیب SSD برای سیستم‌عامل و HDD برای فایل‌های شخصی استفاده کنید.
مانیتور، کیس، پاور و حتی خنک‌کننده هم نقش‌های مهمی دارند. مانیتور خوب باعث کاهش خستگی چشم می‌شود، مخصوصاً اگر ساعت‌های طولانی جلوی سیستم می‌نشینید. انتخاب پاور مناسب هم اهمیت دارد؛ چون اگر پاور نتواند توان کافی را تأمین کند یا کیفیت نداشته باشد، ممکن است به سایر قطعات آسیب بزند.
نکته‌ی دیگر، این است که بسیاری از کاربران بین خرید سیستم‌های آماده و اسمبل کردن سیستم مردد هستند. اگر اطلاعات فنی ندارید یا نمی‌خواهید درگیر جزئیات فنی شوید، سیستم‌های آماده انتخاب خوبی هستند. ولی اگر می‌خواهید دقیقاً همان سیستمی که می‌خواهید را با کمترین هزینه بسازید، اسمبل کردن می‌تواند گزینه بهتری باشد؛ البته به شرطی که از فروشگاهی معتبر خرید کنید.
در نهایت، هر کاربری باید هنگام خرید سیستم به یک سؤال ساده پاسخ دهد: این سیستم قرار است دقیقاً چه کاری برای من انجام دهد؟ پاسخ به این سؤال می‌تواند مسیر انتخاب را شفاف کند و از صرف هزینه‌ی اضافی یا انتخاب اشتباه جلوگیری کند. انتخاب درست یک سیستم کامپیوتری یعنی ترکیب مناسبی از کارایی، طول عمر، و ارزش خرید.